Drogie dzieci, czy Wy wiecie?...

 ... że Chrześcijanie obchodzą Boże Narodzenie, Żydzi Chanukę, Muzułmanie Eid, Buddyści urodziny Buddy a Hindusi świętują kilka razy w roku? I wciąż mówimy o Wielkich Świętach, a nie kalendarzu świąt nietypowych! 

W związku z tym, aby nie pogubić się w tych wszystkich zwyczajach warto już od dziecka zaznajamiać z nimi dzieci, przy okazji ucząc szacunku do ludzi innych wyznań czy narodowości. A może właśnie rozróżnić pochodzenie poszczególnych tradycji, które w dobie globalizacji mieszają się w kulturowym tyglu? 

I tu dobra wiadomość! Nie trzeba od razu jechać daleko, z pomocą przychodzą nam stare, dobre książki. Dziś chcemy Wam polecić dwie z nich: Święta na świecie Sofie Marii Brand i Idą święta. O Bożym Narodzieniu, Mikołaju i tradycjach świątecznych na świecie Moniki Utnik. Obie przeznaczone dla dzieci, kuszą dorosłe oko pięknymi ilustracjami i mnóstwem ciekawostek. 

Bo kto z Was potrafi wymienić zwyczaje świąteczne na wszystkich kontynentach? Ba! Przynajmniej w 24 krajach? Kto wie, w któym kraju prezenty przynosi Mikołaj zaprzęgniety w kozła a w którym przybywa na białym koniu? W którym kącie świata nazywają go Mikołajem, a w którym Świąteczny Baba, Father Christmas albo święty Bazyli? I czy do każdego dziecka na świecie dociera Mikołaj? Dlaczego zwykle towarzyszy mu postać przypominająca kozła? I dlaczego święta noc pełna jest złościliwych i niebezpecznych elfów, skrzatów czy nawet demonów, diabłów i aniołów? 

A gdyby tak któregoś dnia do Waszych drzwi zapukali obcy ludzie i rzeczywiście poprosili o nocleg? To tradycyjne Las Posadas, dziewięciodniowa procesja w Meksyku. Zresztą szopki, te wykonane własnoręcznie i te żywe, w któych można zrobić sobie selfie ze Świętą Rodziną to również powszechny zwyczaj, pamiętający jeszcze czasy św. Franciszka z Asyżu. 

Ale przecież równie popularna jest choinka, a nie wszędzie rosną choinki! Skąd się wziął ten zwyczaj? Czy rzeczywiście przywędrował do nas z Niemiec? Czy ludzie na całym świecie dekorują gałazki drzewka bombkami?

Łowców smaków zainteresują napewno potrawy świąteczne, które wiążą się z wielowiekowymi zwyczajami w danym regionie. Na przykład franuskie maślane ciasto z figurką Jezusa lub koroną w środku, duńskie kanapki i marcepanowa świnia, grecka baklawa i gołąbki,, norweska ryba mydlana, grenladzka surowa skóra wieloryba z pskiem tłuszczu czy meksykański tort ananasowy z oczami z czereśni. 

A gdy po świątecznej kolacji nadejdzie czas na wspólne spędzanie rodzinnych świąt przekonacie się że i tu trzeba być ostrożnym, bo w w Hiszpanii, Kolumbii czy Meksyku tradycją jest Dzień Świętych Niewiniątek, czyli odpowiednik polskiego prima aprilis. Wenezuelczycy zaś to samo święto nazwali Świętem Szaleńców, a w obu przypadkach pierwowzorem jest król Herod.  

Możemy w tych dniach, w zależności od regionu, spotkać się z wróżbami, przesądami, wręcz magicznymi praktykami. 

Ale wszędzie ten świąteczny czas łączy jeden element: światło. Chcecie wiedzieć gdzie się pojawia i kto go przynosi? Tu postawmy trzy kropki, nie możemy przecież odebrać Wam przyjemności z odkrywania różnorodności tradycji. 

A gdyby komuś po przeczytaniy ksiązek nadal było mało, zachęcamy do sprawdzenia tych opowieści w praktyce, wszak stare, polskie przysłowie mówi, że podróże kształcą!

Autor Aneta Kozak

na podstawie:
Sofie Maria Brand, Święta na świecie 

Monika Utnik, Idą święta. O Bożym Narodzieniu, Mikołaju i tradycjach świątecznych na świecie

fot Lucyna Rotter