W Polsce rejestr elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzony jest 2014 roku. Tworzony jest według zasad przyjętych w związku z Konwencją UNESCO. Wyróżnione przejawy kultury dziedzictwa składają się na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Listę prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. 

Na krajowej liście znaleźć mogą się wpisy związane z praktykowaniem tradycji, zwyczajów, obyczajów, wykonywaniem tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła, kultywujące pamięć historyczną, przechowujące wiedzę tradycyjną i wierzenia, zajmujące się tradycjami muzycznymi, widowiskowymi, językowymi i wszelkimi innymi przejawami usankcjonowanej tradycją działalności człowieka.

W tym roku, 3 marca, dokonano 9 nowych wpisów na listę, rozszerzając ją z 64 do 73 punktów. Były to:

• tradycja wyplatania koszyków wikowych (wiklinowych) w gminie Ciężkowice
• wyplatanie z korzeni świerkowych w Beskidzie Śląskim
• tradycje Barbórkowe oraz kult Św. Kingi wśród górników solnych kopalni w Bochni i Wieliczce
• zwyczaje związane z kultem Św. Barbary oraz tradycje górników kruszcowych na ziemi tarnogórskiej
• tradycje kulturowe górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska
• bobowska koronka klockowa
• plecionkarstwo na Śląsku Opolskim
• zielarstwo i ziołolecznictwo na Śląsku Opolskim
• tradycje hafciarskie w Dobrzeniu Wielkim

Najnowsze tegoroczne wpisy zostały dokonane dnia 28 czerwca 2023 roku, wzbogacając listę o 6 kolejnych pozycji i na ten moment zamykając ją na liczbie 79:

• tradycja wykonywania, ubierania i noszenia żywieckiego stroju mieszczańskiego
• tradycje flisackie na Dunajcu w Pieninach
• tradycje rzeźbiarskie ośrodka w Kutnie
• hafciarstwo kurpiowskie z Puszczy Zielonej
• garncarstwo w Medyni Głogowskiej, Medyni Łańcuckiej, Pogwizdowie i Zalesiu
• barabanienie wielkanocne w Iłży

Z całą listą wyróżnionych tradycji można zapoznać się na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa: https://niematerialne.nid.pl/niematerialne-dziedzictwo-kulturowe/krajowa-lista-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego/.

Autor: Joanna Adamczyk

fot Lucyna Rotter